Canınız deli gibi peynir mi istiyor? Peynir tabağının düşüncesi bile ağzınızı mı sulandırıyor? Bir oturuşta kontrolünüzü kaybetmişçesine kalın bir dilim peyniri yiyip sonrasında suçlu mu hissediyorsunuz? Kendinize ‘peynir aşığı’ diyor olabilirsiniz belki fakat bazı bilim adamları, “Süt Ürünleri Uyuşturucusu” diye adlandırdıkları ürünlere olan düşkünlüğünüzü, peynir bağımlılığı olarak yorumluyor.
“Ne kadar saçma!” dediğinizi duyar gibiyim: “Peynir nasıl bağımlılık yapabilir ki?” Birleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi’nin yayımladığı, 500 kişinin katıldığı araştırmaya göre peynir, dopamin nöronal aktivitelerini, uyuşturuculara benzer biçimde artırıyor!
Buradaki suçlu “kasein”dir. Kasein, süt ürünlerinin tümünde bulunan başlıca proteindir. Kasein sindirim enzimleri tarafından parçalandığında, Kazomorfin ismi verilen peptitleri ortaya çıkarır. Bunlar opiyatlar grubuna ait uyuşturuculara benzer bir etkiye sahiptir. Biliyoruz ki opiyatlar grubundaki uyuşturucu maddeler arasında eroin bulunuyor ve tıpkı bu opiyatlar gibi kazomorfin dopamin reseptörlerini aktifleştirir ve tekrar tekrar yaşamak isteyeceğimiz bir öfori[1] hissi verir. İşte tam bu noktada bağımlılık baş gösterir!
Şahsi görüşüm; peynir yeme alışkanlığınızı bu kadar sorun etmenize gerek olmadığı yönünde. Sonuçta peynir yeme alışkanlığı psikoaktif maddeler tarafından tetiklenen bağımlılıklar gibi zararlı bir bağımlılık olmaya çok uzak bir durum. Bu araştırmayı izleyen araştırmalar da yiyeceklerin uyuşturucular ile aynı şekilde beynin devre ve davranışlarını değiştirip değiştirmediğini incelenmelidir. O zamana kadar bu küçük ve leziz atıştırmalıkların keyfini çıkarmaya devam edelim.
İnanıyorum ki mesele tamamen peynirden veya diğer gıdalardan vazgeçmek değil. Aslında kısıtlama ve ölçü gerekiyor sadece. Sevdiğimiz gıdalardan kaçınmak yerine, yemek yaklaşımımızı değiştirmeliyiz. Aşırı yemek yememize engel olabilir, nicelikten ziyade niteliği seçebilir, dengeli ve sağlıklı diyetler hakkında bilgi edinebiliriz vb. Unutmayınız ki en faydalı yiyeceği bile fazla tüketmek zarara sebep olabilir. Kontrollü olduğunuz sürece peynir yemeye devam edebilirsiniz.
Bir daha biri size “Peynir bağımlılık yapar” dediğinde, gülümseyip, kibarca aradaki farkı açıklayıp, favori atıştırmalığınızı yemeye devam edebilirsiniz.
[1] Kişinin hoşnutluk duyduğu ve kendisini iyi hissettiği bir ruhsal durumdur.
Leave a Comment